Eru bankarnir góðar fyrirmyndir í efnahagsmálum?

Það líður varla sá dagur að hinar svokölluðu greiningardeildir stóru viðskiptabankanna ausi ekki úr brunni visku sinnar yfir okkur vitleysingana sem kunnum ekki að fara með fé.  Mér finnst afar klógt hjá bönkunum að kalla þessar deildir sínar greiningardeildir.  Maður verður umsvifalaust fullviss um að innan þeirra starfi eingöngu afburða greindir einstaklingar og það sem frá þeim kemur hlýtur því að vera vel ígrunduð niðurstaða eftir stranga yfirlegu hinna mestu spekinga.  Þessar deildir spá fyrir um margvíslega hluti s.s. líklegt lánshæfismat ríkissjóðs, þróun verðbólgunnar sem og fasteignaverðs, auk margvíslegra annarra efnahagslegra þátta.

En hvers konar fyrirbæri eru bankar yfirhöfuð og til hvers í veröldinni eru þeir að senda frá sér spár um hina ýmsu þætti efnahagsmála? 

Nú nýverið ákvað Íbúðalánasjóður að hækka lánshlutfall sitt í 90%.  Í kjölfarið fylgdi Kaupþing og bauð betur með 100 % lánshlutfall til íbúðarkaupa.  Ég velti því strax fyrir mér hvort Kaupþing hafi fjármagnað stóran hluta byggingaframkvæmda hinna bjartsýnu verktaka sem, eftir því sem sagnir herma, eiga orðið ansi mikið af óseldum íbúðum á höfuðborgarsvæðinu.  Ég veit í raun ekkert um það en ef það er tilfellið þá er bankinn í raun að meta sína eigin hagsmuni umfram annað.  Gjaldþrota verktakafyrirtæki getur verið þungur baggi, jafnvel fyrir stóran banka.  Skömmu eftir að Kaupþing ákvað að hækka lánshlutfall íbúðarlánanna sinna þá sendi greiningardeild sama banka frá sér spá um að íbúðarverð komi til með að hækka á næstunni.  Auðtrúa neytendur eiga því að drífa sig og kaupa íbúð þar sem hún verður dýrari á morgun.

Á undanförnum misserum hafa bankarnir verið duglegir við að bjóða fólki lán fyrir öllum fjáranum.  Fyrir nokkru var borin bæklingur frá Spron inn á mitt heimili.  Yfirskriftin framan á bæklingnum var eitthvað á þessa leið:  Er ekki kominn tími til að endurnýja?  En fyrir neðan spurninguna var mynd úr eldhúsi á einhverju heimili.  Ég minnist þess að hafa grandskoðað myndina, en ég fann ekkert að eldhúsinnréttingunni sem augljóslega var ætlast til að yrði endurnýjuð.  Það var hvergi að sjá að viðurinn væri farinn að láta á sjá, lamirnar sýndust í góðu standi en innréttingin var gömul og alls ekki í stíl við það sem nú er í tísku.  Ef einhver hefði sett svona innréttingu inn í nýtt húsnæði í dag þá hefði hinn sami þótt hallærislegur og gamaldags.

Maður frá Glitni hringdi eitt sinn í mig og bauð mér sannkölluð vildarkjör.  Maðurinn sem hringdi sagði að ég væri í hópi traustustu viðskiptavina bankans og því bæðist mér að ganga í eitthvað sem héti Gullvild.  En til þess að vera gjaldgengur í þann klúbb þá varð viðkomandi að uppfylla ákveðin skilyrði um viðskipti og þjónustukaup af bankanum.  Ég þurfti ekki að staldra lengi við til að átta mig á því að bankinn vildi gerast áskrifandi að kaupinu mínu í meiri mæli en verið hefur.  Augljóslega var ekki verið að hugsa um mína hagsmuni.  Ég var hvattur til að taka lán fyrir einhverju sem mig vantaði ekki en enginn lagðist yfir viðskipti mín til að skoða og koma með ábendingar um betri vaxtakjör með endurfjármögnun.  Viðskiptabankinn minn, líkt og aðrir viðskiptabankar, hefur því ítrekað sýnt mér að hann hugsar fyrst um sinn hag áður en kemur að hag viðskiptavinanna.  Þjóðarhagur er vitaskuld neðstur.

En ég vil engu að síður þakka viðskiptabönkunum öllum fyrir það að hafa kennt mér að styðjast fremur við eigin dómgreind og stærðfræðikunnáttu en gylliboð þeirra.  Um leið afþakka ég næstu jólagjöf.  Hjólsagarblaðið með jólasveininum í miðjunni hefur ekki verið notað.  Við eigum ekki hjólsög.  Hatturinn sem konan mín fékk sendan frá sínum banka er að sama skapi ónotaður.  Það er enginn á heimilinu nógu höfuðstór fyrir hann.

Athugasemdir

[Berglind Steinsdóttir, 18.3.2007 kl. 22:18]

Hey, er ég farin að skrifa pistla á síðuna þína ...? Eða hví kinka ég svo ótt kolli?

[Svava frá Strandbergi , 19.3.2007 kl. 00:03]

Innlitskvitt.

[Vilborg Eggertsdóttir, 19.3.2007 kl. 00:15]

Samkeppni á bankamarkaði á Íslandi er blöff. Aðeins mismunandi útflúruð mynstur, ég trúi að mörgum sé það ljóst.

[Steingerður Steinarsdóttir, 19.3.2007 kl. 09:33]

Gott að vekja athygli á þessu. Það er alveg með ólíkindum hversu linnulaust menn eru hvattir til að taka lán hér á landi. Hins vegar fylgir aldrei með í gylliboðunum og upplýsingunum að þessi lán þarf að borga og margborga.

[Gunnar Þór Gunnarsson (IP-tala skráð) 19.3.2007 kl. 18:03]

Þú ert bara nokkuð góður penni Sigurður.

Skemmtileg framsetning.

Gunnsi.

[Hafsteinn Viðar Ásgeirsson, 19.3.2007 kl. 18:23]

Það er nú síður en svo að þeir séu alltaf góðar fyrirmyndir og raunar langur vegur frá, kíkið á súluritin á síðunni hans Þorvaldar Gylfasonar, þau eru fróðleg mörg.....

[Haukur Nikulásson, 19.3.2007 kl. 18:34]

Þú getur nokkurn veginn treyst því að ef eytt er á þig símtali, þá er þér ekki ætlað að græða á því heldur þeim sem splæsti símtalinu!

[Glanni (IP-tala skráð) 20.3.2007 kl. 13:31]

Sammála þessu og hef lengi verið þessarar skoðunar. Es. hatturinn er allt of stór á mig líka, við erum bara ekki stærri en þetta Siggi

[Sigurður J. (IP-tala skráð) 26.3.2007 kl. 21:54]

Frábær pistill hjá þér og 100% sannur!

Ég veit ekki alveg hvort þetta sé þroskaleysi íslenskra neytenda um að kenna, þessi framkoma bankanna (komast þeir virkilega upp með þetta?) eða hvort þeir séu svona langt aftur í hugsun hvað nálgun við markaðinn varðar.  

Sjálfur hef ég starfað erlendis talsvert og kynnst þjónustu banka bæði í Evrópu og USA; þar einhvern veginn finnst mér maður mæta öðru viðhorfi, þ.e.a.s. bankinn reynir alltaf að sanna fyrir mér að ég græði á því að eiga viðskipti við hann umfram það sem aðrir bjóða.  Alla vega finnur maður ekki fyrir þessari nánast grímulausu græðgi íslensku bankanna.

Samkeppnistilburðir íslensku bankanna eru að mínu áliti vægast sagt aumir.  Fékk símtal frá einum þeirra um daginn þar sem einn þeirra var að reyna að tæla mig frá bankanum sem ég hef verið hjá síðan skírnarpeningarnir mínir voru lagðir inn á bók (þeir reyndar urðu að engu).  Aumingja manneskjan var ekki betur undirbúin en það að hún gat á engan hátt sagt mér hvað ég græddi í raun á fyrirhöfninni við að skipta.  

ES: Nú, var þetta hattur?